Luật bàn thắng sân khách là gì? Những điều cần biết 

Luật bàn thắng sân khách từng là một trong những quy định quan trọng và gây tranh cãi nhất trong các giải đấu cấp câu lạc bộ tại châu Âu và thế giới. Vậy luật bàn thắng sân khách là gì? Hãy cùng 90 Phút TV tìm hiểu chi tiết về luật này cũng như những tác động của nó đối với bóng đá qua nội dung bài viết dưới đây nhé!

Luật bàn thắng sân khách có tên tiếng Anh là Away Goals Rule, là một quy định được áp dụng trong các trận đấu loại trực tiếp theo thể thức lượt đi – lượt về. Theo luật này, nếu hai đội có tổng tỷ số hòa sau hai lượt trận, thì đội ghi được nhiều bàn thắng hơn trên sân đối phương sẽ giành quyền đi tiếp mà không cần bước vào hiệp phụ hay loạt sút luân lưu.

Ví dụ, nếu đội A thắng đội B 2-1 trên sân khách ở lượt đi, nhưng để thua 0-1 trên sân nhà ở lượt về, tổng tỷ số sau hai lượt trận là 2-2. Tuy nhiên, đội A sẽ đi tiếp do có 2 bàn thắng trên sân khách, trong khi đội B chỉ có 1 bàn.

Luật này được áp dụng nhằm khuyến khích các đội bóng thi đấu cởi mở, tấn công nhiều hơn khi làm khách thay vì chỉ tập trung phòng ngự. Nó cũng giúp giảm bớt số trận phải bước vào hiệp phụ hoặc loạt luân lưu căng thẳng.

Theo 90m TV tìm hiểu, luật bàn thắng sân khách lần đầu tiên được áp dụng vào năm 1965 tại UEFA Cup Winners’ Cup để thay thế hình thức đá lại hoặc tung đồng xu khi hai đội có tổng tỷ số hòa sau hai lượt trận. Trước khi luật này ra đời, nếu hai đội hòa nhau sau 180 phút thi đấu, họ phải thi đấu thêm một trận thứ ba ở sân trung lập hoặc thậm chí tung đồng xu để xác định đội đi tiếp. Điều này gây ra nhiều bất cập, đặc biệt là khi các đội bóng phải di chuyển đường dài giữa các quốc gia châu Âu trong bối cảnh hạ tầng giao thông chưa phát triển như hiện nay.

Sau khi được thử nghiệm thành công, luật bàn thắng sân khách dần được áp dụng rộng rãi trong các giải đấu cấp câu lạc bộ như Champions League, Europa League và nhiều giải đấu khác trên thế giới. Đây trở thành một phần không thể thiếu của bóng đá châu Âu trong nhiều thập kỷ, mang đến những cuộc đối đầu kịch tính và không ít tranh cãi.

Sau khi đã hiểu rõ luật bàn thắng sân khách là gì? Tiếp sau đây, 90Phut TV sẽ đưa ra cho bạn những lý do luật bàn thắng sân khách được đưa ra nhằm cải thiện tính hấp dẫn và công bằng trong các trận đấu loại trực tiếp theo thể thức hai lượt:

• Khuyến khích bóng đá tấn công: Nếu không có luật này, nhiều đội bóng sẽ chọn cách phòng ngự tiêu cực khi đá sân khách để hướng đến kết quả hòa, rồi quyết định số phận trên sân nhà. Luật bàn thắng sân khách khiến các đội buộc phải thi đấu chủ động hơn ngay cả khi làm khách, giúp trận đấu trở nên hấp dẫn hơn.
• Giảm bớt số trận phải đá hiệp phụ hoặc luân lưu: Trước khi có luật này, nhiều trận đấu phải bước vào hiệp phụ hoặc loạt sút luân lưu để phân định thắng bại. Điều này không chỉ khiến các đội bị hao mòn thể lực mà còn gây bất lợi cho những đội phải thi đấu nhiều trận liên tiếp.
• Giải quyết vấn đề bất lợi của đội khách: Thời điểm luật được áp dụng, việc đá sân khách luôn là một thử thách khó khăn, đặc biệt khi các đội phải đối diện với điều kiện sân bãi, khí hậu và khán giả đối phương. Do đó, luật bàn thắng sân khách giúp tạo ra sự cân bằng hơn trong các cặp đấu.

Trong suốt nhiều năm tồn tại, luật bàn thắng sân khách đã mang đến không ít những trận cầu kịch tính, những cuộc lội ngược dòng ngoạn mục và cả những khoảnh khắc đau đớn cho các đội bóng thất bại vì luật này. Dưới đây là một số trận đấu đáng nhớ:

• Barcelona vs Paris Saint-Germain (Champions League 2016/17): Một trong những màn lội ngược dòng vĩ đại nhất lịch sử bóng đá. Barcelona để thua PSG 0-4 ở lượt đi nhưng thắng 6-1 ở lượt về tại Camp Nou. Dù tổng tỷ số là 6-5, nhưng nếu PSG ghi thêm một bàn nữa, họ sẽ đi tiếp nhờ luật bàn thắng sân khách.
• AS Roma vs Barcelona (Champions League 2017/18): Barcelona thắng 4-1 ở lượt đi nhưng thua 0-3 ở lượt về tại Rome, giúp AS Roma đi tiếp nhờ luật bàn thắng sân khách khi tổng tỷ số là 4-4.
• Tottenham vs Manchester City (Champions League 2018/19): Tottenham vượt qua Man City với ket qua bong da 4-4, nhờ có 3 bàn thắng trên sân Etihad so với 1 bàn của Man City tại London. Đây là trận đấu đầy cảm xúc với những bàn thắng bị VAR từ chối.

Dù từng là một phần quan trọng của bóng đá, luật bàn thắng sân khách cũng nhận nhiều chỉ trích, dẫn đến việc UEFA quyết định bãi bỏ quy tắc này vào năm 2021. Một số lý do chính gồm:

• Ngày nay, sự chênh lệch giữa sân nhà và sân khách không còn quá lớn như trước. Với sự phát triển của giao thông, công nghệ, điều kiện sân bãi và chiến thuật, việc thi đấu trên sân khách không còn là thử thách quá lớn như những thập kỷ trước.
• Nhiều đội cảm thấy bất lợi khi phải đá lượt về trên sân nhà, bởi nếu để thủng lưới, họ sẽ gặp khó khăn lớn trong việc san bằng tỷ số. Điều này khiến một số đội chơi phòng ngự thụ động thay vì tận dụng lợi thế sân nhà để tấn công.
• Một số đội bóng có xu hướng chơi cầm chừng ở lượt đi và chỉ cố gắng ghi bàn trên sân khách thay vì cống hiến một trận đấu sòng phẳng. Điều này đôi khi làm giảm đi sự hấp dẫn của các trận đấu.
• Việc phân định thắng bại bằng luật này đôi khi tạo ra những kết quả không phản ánh đúng cục diện trận đấu. Một đội có thể chơi tốt cả hai lượt nhưng vẫn bị loại vì đối thủ ghi bàn sân khách nhiều hơn.

Sau khi bị loại bỏ, các trận đấu có tổng tỷ số hòa sau hai lượt sẽ bước vào hiệp phụ và luân lưu nếu cần thiết, tương tự như cách các giải đấu khác đang áp dụng.

Với những thông tin mà 90P chia sẻ ở trên hy vọng đã giúp bạn đọc hiểu chính xác về luật bàn thắng sân khách là gì? Luật bàn thắng sân khách từng là một phần quan trọng của bóng đá, mang lại nhiều khoảnh khắc lịch sử nhưng cũng gây tranh cãi. Dù đã bị bãi bỏ, nó vẫn để lại dấu ấn sâu sắc và sẽ luôn được nhắc đến như một phần không thể quên của bóng đá hiện đại.